دغدغه های انسان مهاجر از ورای دیوارهای شهر

روایت امیر سماوات از نمایشگاه "دو مایل مانده به مریخ"

فضانورد به مثابه انسان مهاجر و مریخ به مثابه کشورها و سرزمین های مهاجر پذیر، در مجموعه آثار امیر سماوات تحت عنوان دو مایل مانده به مریخ، در گالری نگر به نمایش در آمده است. در ادامه خواننده گفتگوی این هنرمند با خبرنگار گالری آنلاین باشید.

امیر سماوات (امیر رضا سماواتی) کارشناس ارشد نقاشی از هنرهای زیبای دانشگاه تهران است، وی دو نمایشگاه انفرادی،۱۲نمایشگاه گروهی داخلی و خارجی و گردآوری دو نمایشگاه گروهی را در کارنامه خود دارد. این هنرمند در زمینه‌های نقاشی، گرافیک، تصویرسازی، هنرهای جدید و موسیقی فعالیت دارد.

سماوات در رابطه با مجموعه "دیوار" بیان کرد:

مجموعه "دیوار" جدیدترین و اصلی‌ترین مجموعه من است و بعد از نمایش تعداد اندکی از آن‌ها در دو نمایشگاه گروهی در گالری ژاله و خانه هنرمندان (منتخبین سالانه ورسوس)، این اولین نمایشگاه انفرادیست که با این مجموعه برگزار می‌کنم. فراید شکل‌گیری این مجموعه هم از سال ۱۳۹۷ آغاز شد.

این هنرمند تفسیر خود را از مفهوم موضوع نمایشگاه "دو مایل مانده به مریخ" چنین تشریح می کند:

عنوان این نمایشگاه، "دو مایل مانده به مریخ" است و به نوعی نمایش وضعیت‌های مختلف کاراکتر استعاری منتخب من، یعنی فضانورد است، که گویا به سرزمینی دیگر، خواسته یا ناخواسته مهاجرت کرده و در وضعیت‌های گاها ناخوشایندِ گوناگونی قرارگرفته. فضانورد به مثابه انسان مهاجر و مریخ به مثابه کشورها و سرزمین های مهاجر پذیر (به این معنی که از مقاصد آینده ساکنین زمین احتمالا مریخ است) دغدغه‌ای مهم برای من و برای بسیاری از ما و جهان است.

این نمایشگاه استیتمنت کوتاهی دارد و تنها شامل یک جمله است. وی در رابطه با استیتمنت نمایشگاه می گوید:

"خانه را در دوردست می‌بینم" استیتمنت کوتاه نمایشگاه است. به راستی خانه کجاست، اساسا انسان معاصر خانه‌ای دارد؟ در این نقاشی‌ها، بسیاری از جملات حتی به صورت طعنه آمیز، گویای دغدغه‌های عمومی انسان در رابطه با مقوله مهاجرت است.

در این نمایشگاه هیجده اثر در بخش اصلی نمایشگاه و۲۴اثر، خارج از مجموعه در بخش فرعی نمایشگاه به نمایش درآمده است.

از نظر ابعاد، در مجموعه اصلی، آثاری با ابعاد۱۰۰در۸۰سانتیمتر تا۴در۲/۵متر و در مجموعه جنبی، آثار کوچک اندازه با ابعاد متفاوت در معرض دید عموم قرار گرفته است.

سماوات در رابطه با متریال های مورد استفاده در این مجموعه بیان کرد:

این مجموعه، به صورت ترکیب مواد روی بوم، چوب، فلز و برخی اجسام شکل گرفته و در آن‌ها اغلب از مواد و متریال دیوار استفاده شده. مانند سیمان، گچ، فلز، سیم، پلاک، تابلوهای راهنمایی، پوستر‌ها و...

این هنرمند با تاکید بر اینکه "به‌واقع تفکرات یا آثار هنرمند خاصی مستقیما روی شکل‌گیری این مجموعه (به لحاظ ساختار خاص فیزیکی) تاثیرگذار نبوده است." افزود:

اما در فرایند انتخاب و توجه بیشتر به مساله مهاجرت (به‌عنوان اشتراک موضوعی آثار)، مشاوره‌هایی با آقای زاهدی از گالری نگر داشته ام که بسیار تاثیرگذار بود.

سماوات در شیوه کاری خود مفاهیمی را در فضای بازسازی شده شهری به مخاطب منتقل میکند. وی در رابطه با جزییات این شیوه چنین می گوید:

در واقع باید به این مجموعه از دو منظر پرداخت، یک، موضوع نمایشگاه، که دغدغه‌ای مهم، چه برای مهاجرین، چه برای کشورهای مهاجرپذیر می‌باشد و مساله‌ایست که به‌نظر می‌رسد روز به روز مهم‌تر از پیش خواهد شد. دومین منظر، شیوه اجرا و ساختار فیزیکی نقاشی‌هاست. در واقع این شیوه اجرا، به نوعی منحصر به خود من است و چارچوب‌هایی دارد که سعی کردم به نوعی امضای بصری من باشد. البته ۱سال و نیم بعد از شروع این مجموعه متوجه شدم که در این شیوه اجرا، اولین نیستم. در عین حال، متوجه تفاوت‌های بسیار زیادی از هر نظر بین کارهای خودم و چند هنرمند محترم دیگر شدم که تا حدودی به لحاظ ظاهری به این شکل کار می‌کنند.

نقاشی‌های من به‌نوعی بازسازی دیوارهای شهری و نقوش در هم تنیده روی آن‌هاست که به‌القوه می‌توانست وجود داشته باشد اما شاید به‌الفعل نه. پس من آن‌ها را عینا با همان متریال و به همان زمختی و با همان شلوغی روی بوم یا بسترهای دیگر می‌سازم و در خلال خطوط، گرافیتی‌ها، دست‌نوشته‌ها و... مفاهیم را به مخاطب انتقال می‌دهم. بسیاری از شعار‌ها، جملات، تبلیغات و... نیمه کاره هستند و در کادر فرضی این دیوار به‌طور کامل جا نگرفته‌اند و از همین شیوه، برای طنزآلود کردن یا گاهی هشدارآمیز کردن بسیاری از جملات ساده و روزمره استفاده کرده‌ام.

این هنرمند در پاسخ به سوالی مبنی بر اینکه، آینده مجموعه "دیوار" به چه شکل خواهد بود؟ گفت:

برای آینده این مجموعه، اهداف خاصی مشخص کرده‌ام که بیشتر مربوط به شیوه اجرا و به طور خاص بستر و زمینه نقاشی‌هاست. از نظر موضوعی نیز شاید مدت‌ها مفهوم مهاجرت، درکنار بسیاری از مفاهیم داغ اجتماعی معاصر همراه من باشد.

سماوات به عنوان سخن آخر به اهمیت دیوارها در طول تاریخ زندگی بشر اشاره کرد و بیان کرد:

لازم می‌دانم به مطلبی مهم اشاره کنم. دیوارها از بدو بشر، حتی دیواره‌های غارها، بستری برای ابراز وجود انسان، آرمان‌هایش، شعار‌ها، تبلیغات و غیره بوده. امروزه در شبکه‌های اجتماعی نیز صفحه اصلی که متشکل از تجمیع مطالب و تصاویرِ افراد مختلف در کنار هم است دیوار یا Wall نام دارد. این مطلب، از زمانی که مشغول به نگارش پایان‌نامه کارشناسی ارشد بودم تا الآن همراه من بوده و شاکله اصلی نقاشی‌هایم را شکل‌داده.

همچنین، عنوانِ "دو مایل مانده به مریخ" نیز حاصل هم‌فکری و همکاری من با آرش فلاحی، نوازنده توانمندِ آلبوم موسیقی بیکلامی با همین نام است و همکاری‌های مشترک خاصی با نقاشی‌های من و آلبوم‌های بعدیِ این هنرمند پیشبینی شده.

گفتنی است نمایشگاه"دو مایل مانده به مریخ" از ۱۵مرداد ماه آغاز شده و تا 2 شهریور ماه نیز در گالری نگر به نشانی جنب پل کریمخان، بین ایرانشهر و ماهشهر، پلاک۱۵۴، طبقه اول، واحد دوم ادامه خواهد داشت.


logo-samandehi