این روزها خبرسرقت آثار هنری توسط امین اموال موزه و برگزای نمایشگاهی از آثار به سرقت رفته در نگارخانه هنر ایران شوک بزرگی در میان جامعه ی هنرهای تجسمی ایجاد کرده است. گالری آنلاین در یک سلسله گزارش، بازخورد و تاثیرات این واقعه را برهنرمندان و عوامل بروز چنین صدمه ای بر بدنه ی جامعه هنری را از زبان هنرمندان بررسی می نماید.
ایرج اسکندری هنرمند نقاش و مدرس دانشگاه در گفتگو با گالری آنلاین اظهار کرد:
"زمانی که موزه ی هنرهای معاصر افتتاح شد ، فکر کنم سال 1356 ، برای موزه یک هیئت امنایی انتخاب شد که در راس موزه مستقر شد ، هیئت امنا کارش این است که مجموعه سیاست های کلان و به اصطلاح تصمیمات مهم یک مرکز مثل موزه هنرهای معاصر که در ان موقع سرمایه گذاری خیلی خوبی هم برای آن شد زیر نظر آن اداره شود . بعد از انقلاب با توجه به اینکه مجموعه ای که در هیئت امنا بودند به اصطلاح مورد تایید نظام بعد از انقلاب نبودند این هیئت امنا لغو شد. بعد لغو هیئت امنا موزه زیر نظر وزارت ارشد قرار گرفت ، وزارت ارشاد معمولا یک معاونت هنری دارد که آن معاونت مدیریت موزه را منتسب میکرد و تا کنون هم همینطور بوده است. تا اینکه بعد از آن مرکز هنرهای تجسمی دایر شد به عنوان یکی از سازمانهای وابسته به وزارت ارشاد که موزه معاصر زیر نظر مدیریت مرکز هنرهای تجسمی قرار گرفت ، و مرکز هنرهای تجسمی به علت اینکه زیر نظر معاونت هنری بود یک سلسله ی پیوسته را در نظام اداری شامل میشد.
ما بعد از انقلاب شاهد هستیم که همراه با سیاست های مدیران دولتی که استقرار پیدا میکردند مدیریت های متفاوتی در موزه بودند و این مدیریت ها هم به طبع عوض میشدند . مدیریت موزه یا مرکز هنرهای تجسمی در طول این دوران یک نفر بوده یعنی معمولا مدیر مرکز هنرهای تجسمی مدیر موزه هم میشده . گرچه میتوانستند نفر دیگری را آنجا بگذارند . متنها معمولا مدیر مرکز هنرهای تجسمی این کار را نمیکند .
همانطور که میدانیم موزه هنرهای معاصر یک مرکز مهم و یک سازمان مهم در عرصه ی هنرهای تجسمی و تعیین سیاست های راهبردی در این زمینه هستش . پس هر رئیسی بنا به سلیقه ی خودش هر کاری که تشخیص میداده درست است انجام داده به عنوان مثال در زمان مدیریت آقای دکتر سمیع آذز در بین سالهای 78 تا 84 یا 85 ایشون تصمیم میگیرند یک تصفیه ای از آثاری که در گنجینه ی موزه ی معاصر هست انجام بدهند و آثاری که فکر میکنند که سطح هنری گنجینه رو پایین میاره از انجا خارج کنند و به مرکز هنرهای تجسمی بسپارند تا آن مرکز بتواند آزاد تر در این زمینه عمل کند
آزاد تر به این معنا که اگر خواستند آثاری را به خارج از ایران منتقل کنند یا در جاهای دیگری نمایشگاه بگذارند یا حتی بفرشند چون موسسه توسعه هنرهای تجسمی که باز از موسسات وابسته به مرکز هنرهای تجسمی است با همین هدف که در زمینه خرید و فروش آثار و حتی تبادل امور مالی ازادی عمل داشته باشد نشکیل شده، و چون این مرکز زیر نظر بازرس کل کشور نیست بنابراین این آزادی عمل را خوب داشته که آثاری رو در محل های مختلف به نمایش بگذارند و آثاری رو خرید و فروش بکنند. کما اینکه همین اواخر در گالری های سطح شهر ما شاهد ه کارهایی بودیم که در یک دوره ای از هنرمندان ایرانی خریداری شده بوده.
رئیس مرکز هنرهای تجسمی را به گالری ها دعوت میکنند یا هنرمندی ایشون را دعوت میکند به نمایشگاهش ، ایشون هم یک یا دو تابلو برای حمایت از هنرمند میخرند و انها را واگذار میکنند و میاورند در داخل موزه این آثار جمع میشود بدون اینکه زیر نظر یک هیئت کارشناسی باشه که این کار کیفیت دارد یا نه . بیشتر بنا بر سلیقه ی مدیر مرکز هنرهای تجسمی یا همان مدیر موزه خریداری شده . بعد از مدتی که نگاه میکنند میبینند که کارهای بی کیفیتی هم در بین آثار هست و تصمیم میگیرند این اثار را از داخل گنجینه خارج کنند بنابراین به گفته ی معاون موزه ی هنرهای معاصر حدود 450 اثر به موسسه توسعه هنرهای تجسمی یا مرکز هنرهای تجسمی منتقل میشه و در انبار تالار وحدت نگداری میشده.

خوب قاعدتا یک امین اموالی هم مرکز هنرهای تجسمی داشته که ایشون مسئول نگه داری این تابلو ها هم بوده . در این به اصطلاح جنجال های حراجی ها و بالا و پایین رفتن قیمت ها نگاه و بررسی کرده از هنرمندان معروفی که آثارشان در این حراجی ها قیمت پیدا کرده در این مجموعه ، کار وجود دارد .کسی که امین اموال بوده به قول معروف شیطول گولش میزنه و با فرصت کافی این آثار رو از مجموعه خارج میکنه .در نتیجه تعدادی رو خارج میکنه و میبره خونش یا هر جایی که داشته ... مثل اینکه حدود 27 اثر بوده و گویا یکی از مشتری هایی هم که برای این آثار پیدا میکنه ، آمده با موزه هنری های معاصر و مسئولینش مشورت کرده و گفته همچین مجموعه ای هست که میخوام بخرم ایا به نظر شما این قیمت که میخوام بپردازم مناسب هست یا نه... مسئولین هم میبینند این مجموعه ، همان مجموعه ای است که در اختیار مرکز هنرهای تجسمی بوده و چطور به بیرون راه پیدا کرده ...
بنابراین قضیه فاش و مجرم این قضیه دستگیر میشه و گویا بازداشته شده و به زندان افتاده اما بعد به قید وصیغه آزاد شده و بیرو آمده. این آثار را دوباره جمع آوری کردند و تحویل مرکز هنرهای تجسمی داده شد.
این ماجرای تمام این قضایا است منتها من پیشنهادم در رابطه با اینکه چه کار کنیم این قضایا پیش نیاید این است که اگر که در موزه هنرهای معاصر یک هیئت امنایی تشکیل بشه، مرکب از افرادی که خبره هستند در این زمینه ، هر اثری که بخواد خارج یا مثلا داخل بشه به مجموعه این هیئت امنا روش تصمیم میگیره ،این میتونه یک امری باشه که جلوگیری بشه از این وقایع و اتفاقاتی که ما شاهدش هستیم ."
وی در ادامه در رابطه با این موضوع که این شخصی که کارهارا خارج کرده و حالا قصد فروش آثار رو داشته یک نفر بوه یا توانی چند نفر ؟ افزود : "این رو باید از اداره آگاهی سوال کنید چون چیزی که ما متوجه شدیم این بوده که اقایی که امین اموال بوده این اثار را خارج کرده ، من احساسم اینه که در این قضیه چند گروه نبودند که مثلا بگیم که مسئولین بالاتری تو این مسئله دخیل بودند. من چون سالیان سال هست به هر حال همکاری دارم با وزارت ارشاد ، با موزه ی هنرهای معاصر و با مرکز هنرهای تجسمی همچنین خودم جزء موسسین مرکز هنرهای تجسمی بوده ام در سالهای شصت. یعنی در اون سالها به همراه مرحوم خرمی نژاد، آقای مغاری و تعدادی از این دوستان که الان اسامیشان را فراموش کرده ام آنجا را تاسیس کردیم .
احساسم این هست که مقداری بی نظمی اداری و یک اطمینان زیادی بین کارمندان به یکدیگر وجود دارد و در میان این بی نظمی و اطمینان گاهی این اتفاق ها می افتد. من احساسم این هست که از این بی نظمی و این به اصطلاح نظام اداری ناقص این فرد سو استفاده کرده و این کار رو انجام داده ."
اسکندری در رابطه با رسیدگی مراجع قضایی و پیگری مسئولین ادامه داد : "تا انجایی که من شنیدم به نتیجه رسیده و اثار برگردانده شده و قاعدتاً یک مسائل حقوقی و جزایی پیام آور این قضیه است ، معمولا اینطور است که طرف چون کارمند بوده در آن مجموعه ، این فرد باید پاسخگوی خیلی از مسائل باشد و این قاعدتا تا اداره اگاهی یا جاهای دیگری که در این زمینه مسئول هستند یک قانونی وجود دارد و من فکر میکنم بر اساس قانون عمل خواهند کرد"

اخبار مرتبط :

سرقت آثار هنری حماقتی عجیب بوده است؟

فرازهایى از اوج مدرنیسم ایرانى / آثار بازگردانده شده به مرکز تجسمی چه بودند؟

سرقت آثار هنری حماقتی عجیب بوده است؟

سرقت آثار از مجموعه دولتی با تبانی بوده

تصمیم امین اموال ناشیانه بود

طاهری:‌ مسئولان برای خود اختیارات ویژه تعریف کرده‌اند

آثار دولتی را از موزه بانک پاسارگاد برگرداندیم

کاریکاتور / سرقت آثار هنرمندان نقاش

سرقت آثار هنری / واکاوی یک اتفاق (گفتگو با علی اکبر صادقی)

سرقت آثار هنری / واکاوی یک اتفاق (گفتگو با منیژه صحی)

بانک پاسارگاد خیانت امین‌اموال مرکز هنرهای تجسمی را کشف کرد