توجه به هویت ملی، مهم‌ترین هدف همایش معماری
همایش ملی معماری ایرانی – اسلامی در حالی اواخر بهمن ماه در شیراز برگزار می‌شود که برگزار کنندگان این رویداد از تلاش خود برای کسب دستاوردها و نتایج مفید و کارآمد آن سخن می‌گویند.
این رویکرد از آنجا ناشی می‌شود که طی سال‌های گذشته قاطبه کارشناسان و صاحبنظران حوزه معماری و شهرسازی معتقدند برگزاری رویدادهایی این چنین تاکنون نتوانسته چنان که باید و شاید بر تثبیت ضوابط و راهکارهای حفظ و صیانت از معماری ایرانی- اسلامی مؤثر افتد و نگرانی‌ها در خصوص رنگ باختن روزافزون معماری سنتی کشور در ساخت و سازهای جاری را بر طرف کند.
بر همین اساس، ارائه راهکارهایی که به تعاملی قدرتمند میان نهادهای متولی حفظ میراث فرهنگی و سرمایه گذاران حوزه ساخت و ساز منجر شود، این روزها به یکی از مطالبه‌های اصلی در حوزه معماری و توسعه شهری بدل شده است.
در چنین شرایطی مجموعه دست اندرکاران وبرگزار کنندگان همایش ملی معماری ایرانی – اسلامی چنان که خود عنوان کرده‌اند؛ می کوشندکه این همایش برخلاف بسیاری از نشست‌ها و همایش‌ها که به چاپ پوستر، انجام چند سخنرانی، ارائه چند مقاله و در نهایت برگزاری یک اختتامیه منتهی می‌شود، دستاوردها و نتایج مثبت و موثری را به دنبال داشته باشد.
در همین خصوص حسین پوراسدی روز گذشته و در جمع خبرنگاران با اشاره به برگزاری نخستین همایش ملی شهرسازی ومعماری ایرانی – اسلامی درروزهای بیست و هشتم و بیست ونهم بهمن ماه ۹۴ در شیرازعنوان کرده؛ این همایش فرصت مناسبی است تا زمینه تحقق این مهم فراهم شود.
او معتقد است؛ در حقیقت برگزاری این همایش آغاز یک حرکت جدید در حوزه معماری ایرانی اسلامی خواهد بود، حرکتی که همواره تداوم و جریان خواهد داشت و در معماری کشور و استان فارس آثار و نتایج آن نمود پیدا خواهد کرد.
عضو سازمان نظام مهندسی ساختمان استان فارس هم در همین زمینه اظهار امیدواری کرده؛ با برگزاری همایش ملی معماری ایرانی – اسلامی به دنبال این هستیم که یک جریان فکری و فرهنگی مستمر برای ایجاد تغییر در نگرش‌ها و کارکردها در زمینه معماری شکل گیرد.
فرج الله رجبی خاطرنشان کرده؛ شیراز دارای ظرفیت‌های بسیاری در حوزه مهندسی، معماری و تولید فکر و اندیشه در این حوزه است و حیف است که این همه ظرفیت، زمینه ساز ایجاد یک جریان در حوزه معماری معاصر نشود.
او معتقد است؛ در طول سال شاهد برگزاری همایش‌های متعدد در حوزه ساخت و ساز و معماری در کشور هستیم اما در این همایش ما برآنیم تا در عرصه معماری با رویکرد ایرانی – اسلامی یک جریان فکری شکل گیرد که تأثیر آن در زندگی مردم مشاهده شود. در حقیقت آنچه برای ما اهمیت دارد این است که آنچه در معماری کشور و شهر شیراز می‌بینیم، معرف اندیشه معماری ایرانی و اسلامی باشد. مهم‌ترین رویکرد این همایش می‌تواند تولید اندیشه با رویکرد علمی و با تکیه بر داشته‌ها و فرهنگ ملی در حوزه معماری معاصر بر مبنای نگاه ایرانی - اسلامی باشد.
رجبی، با اشاره به نگاه مثبت و رویکرد تعاملی شورا و شهرداری شیراز در برگزاری همایش ملی معماری ایرانی اسلامی می‌افزاید: امیدواریم که سایر ظرفیت‌های شهر از جمله فرهنگ و ارشاد اسلامی، میراث فرهنگی و استانداری فارس نیز به کمک ما بیایند.
فرهنگ ایرانی ـ اسلامی در معماری و شهرسازی مغفول مانده است
همچنین امیرحسین جمشیدی، دبیر اجرایی همایش ملی معماری ایرانی ـ اسلامی روز گذشته، ۲۸ آبان در جمع خبرنگاران با یادآوری اینکه شهرداری شیراز و سازمان نظام مهندسی فارس، برگزاری کننده این همایش خواهند بود، گفت: توسعه فرهنگ ایرانی ـ اسلامی در معماری و شهرسازی از اهداف مغفول مانده محسوب می‌شود.
وی با بیان اینکه تاکنون برای تبیین این مهم گام بلندی برداشته نشده است، همایش ملی معماری ایرانی، اسلامی را نخستین و مهم‌ترین گام دانست و گفت : بیشتر اقدامات و برنامه‌های اجرایی شده یا صرفاً آکادمیک یا صرفاً اجرایی بوده است، در این همایش تلاش به سمت ایجاد یک جریان رو به رشد معطوف شده است.
بنا بر این گزارش، طاهر نصر، دبیر علمی نخستین همایش معماری ایرانی ـ اسلامی نیز با اشاره به نشست شورای سیاست‌گذاری با حضور معاون وزیر راه و شهرسازی، گفت: در آن جلسه سه تصمیم مهم، شامل صدور گواهی ارتقا پایه مهندسان شرکت کننده در این همایش، ایجاد پژوهشکده معماری ایرانی، اسلامی و تشکیل دبیرخانه دائمی همایش، اتخاذ و مصوب شد.
وی اضافه کرد: هدف از برگزاری این همایش رسیدن به تعریفی کامل از شهر ایرانی اسلامی است، در راستای فرمایشات مقام معظم رهبری مبنی بر توجه به سیمای شهر اسلامی و معماری ایرانی اسلامی، برنامه‌ریزی برای برگزاری این همایش از یکسال قبل آغاز شد.
نصر با بیان اینکه اهداف سند چشم‌انداز و برنامه‌های توسعه، توجه به مبانی اسلامی و ایرانی در نظام ساخت و ساز کشور را مد نظر قرار داده است، گفت: در این همایش ما به‌دنبال ارائه تعریفی کامل از شهر ایرانی اسلامی و آشنایی با عواملی که در شکل‌گیری مراتب و مظاهر و جلوه‌های این شهر، ایفای نقش می‌کنند، هستیم.
وی اضافه کرد: رواج الگوها و آرائ وارداتی در زمینه شهرسازی و معماری، سبب شده تا اصول و مبانی نظری آن‌ها به‌تدریج در جوامع وارد کننده رسوخ کرده و همه‌گیر شود.
نصر خاطرنشان کرد: معماری و شهرسازی هویت یک جامعه را به‌نمایش می‌گذارد، ایجاد و گسترش شهر ایرانی اسلامی، و نیز استحاله شهرهای موجود به سمت شهرهای مطلوب، یکی از لوازم بروز و ظهور تمدن ایرانی اسلامی است بنابر این می‌توان گفت توجه به هویت ملی، مهم‌ترین هدف برگزاری این همایش خواهد بود.
وی اضافه کرد: در کمیته علمی این همایش، اساتیدی از دانشگاه‌های مطرح کشور مانند دانشگاه تهران، علم و صنعت ایران، شیراز، هنر اصفهان، آزاد واحدهای علوم تحقیقات تهران، شیراز، قزوین و امارات و همچنین هنر شیراز حضور و مشارکت دارند.
این استاد دانشگاه گفت: همایش ملی معماری ایرانی اسلامی، ۴ محور اصلی و ۲۲ زیرمحور دارد که در هر یک از آن‌ها مقالاتی را پذیرش می‌کند، بنابراین می‌توان ادعا کرد این همایش بستری برای گرد‌همایی اندیشمندان و صاحبنظران در زمینه معماری ایرانی اسلامی است که دارای اندیشه و نظر در این حوزه هستند.
وی یکی از اهداف اصلی همایش را جمع‌آوری و تدوین نظرات کاربردی در حیطه معماری ایرانی اسلامی و مهندسی ساختمان عنوان و تصریح کرد: مقرر شده تا قبل از برگزاری همایش، نشست‌هایی با محوریت موضوع‌های اصلی، با نگاهی کاربردی و با حضور صاحبنظران برگزار شود تا بر غنای هرچه بیشتر همایش بیفزائیم.
معماری و شهرسازی عمق درونی و فرهنگی است
حامد مظاهریان، معاون وزیر راه و شهرسازی نیز چندی پیش در نشست برگزاری همایش معماری ایرانی اسلامی تأکید کرد: باید به این نکته توجه داشته باشیم که هر گردشگر از نوع معماری آن سرزمین متوجه بسیاری از موارد فرهنگی، اجتماعی، سیاسی و اقتصادی خواهد شد.
وی تصریح کرد: بنابراین نوع هر معماری بازتاب فرهنگ و اندیشه مردم آن سرزمین است که باید توجه ویژه‌ای به این موضوع شود.
معاون وزیر راه و شهرسازی افزود: معماری و شهرسازی عمق درونی و فرهنگی است و به‌خوبی تاریخ هر کشور را نشان می‌دهد که در این راستا باید ساختارهای اجتماعی و فرهنگی را توسعه داد.
مظاهریان تأکید کرد: در بحث توجه به معماری شهری باید بیش از گذشته توجه داشته باشیم زیرا نمای شهر در روحیه و زندگی افراد تأثیر فراوان دارد و در برخی از کشورهای نماهای شهری باعث جذب گردشگران زیاد می‌شود.
وی یادآور شد: قرار نیست که مالک یک ساختمان مالک نمای بیرونی ساختمان نیز باشد زیرا این نما در دید عموم مردم قرار دارد و از طرفی گاهی مواقع در یک مجموعه چند صد خانواده زندگی می‌کنند که باید با دیدن این نما روحیه بیشتری بگیرند.
معاون وزیر راه و شهرسازی ادامه داد: معماری کشور ما باید میهمان‌نوازی و سابقه طولانی و تمدن کهن را به گردشگران نشان دهد و برای رسیدن به این مهم باید تمام دستگاه‌ها و سازمان‌ها همکاری لازم را داشته باشند.
مظاهریان ادامه داد: برگزاری همایش معماری ایرانی اسلامی حرکت مناسب و مطلوبی است اما باید از امروز به فکر خروجی برگزاری این همایش بود.