شرحی که آغداشلو بر نگاره ˝معراج حضرت رسول (ص)˝ نوشت/ گوهری بر تارک نگارگری ششصد ساله ایرانی
به گزارش گالری آنلاین به نقل از هنرآنلاین ، معراج پیامبر (ص) یکی از مضامینی است که در هنر نگارگری اسلامی بسیار به آن پرداخته شده و در هر دوره هنری نقاشان و حامیانشان سعی در به تصویر کشیدن این واقعه بزرگ داشتهاند. نگارگرانی که به تصویرسازی معراج حضرت محمد (ص) پرداختهاند اهداف گوناگونی داشتهاند، به این منظور زبان بصری آنها نه تنها تداوم میراث تصویری، بلکه عامل ربطدهنده تاریخی، سیاسی و مذهبی است.
آیدین آغداشلو هنرمند نقاش، مدرس و پژوهشگر تاریخ هنر در بخشی از مقالهای که در شماره ۳۲۵ نشریه بخارا به چاپ رسیده، در شرحی بر نقاشی "معراج حضرت رسول" اثر سلطان محمد نقاش به عنوان یکی از درخشانترین آثار نگارگری ایران که معراج پیامبر (ص) را به تصویر کشیده مینویسد: "در جستوجوی "ابعاد معنوی" یک اثر هنری، نزدیکترین پاسخ را شاید بتوانیم در اثری یگانه و درخشان، یعنی در نقاشی "معراج حضرت رسول" اثر سلطان محمد نقاش بیابیم. این اثر، همراه با سه اثر دیگر منسوب به او در نسخه خطی مصور خمسه نظامی، سفارش شاه طهماسب صفوی قرار گرفته است که در فاصله میان سالهای ۹۴۲ تا ۹۴۷ هجری قمری نقاشی و خوشنویسی شده است و خوشنویس آن شاه محمود نیشابوری، خطاط بسیار معتبر و مشهور قرن دهم هجری قمری است. در انجامه این کتاب آمده است که "فی سلخ شهر ربیع الاول سنه سبع و اربعین تسعمایه" خوشنویسی آن تمام شده است و قطعاً نقاشیها نیز در فاصله پنج ساله آغاز و اختتام کتاب ساخته و پرداخته شدهاند."
او در ادامه این مطلب آورده است: "نگارگری "معراج حضرت رسول" از درخشانترین نمونههای تاریخ نگارگری ایران است و بیشک، در میان بهترین نگارگریهای قرن دهم هجری قمری ایران - که خود دورهای منحصر به فرد در این هنر بیهمانند است - قرار دارد."
این هنرمند در توصیف در این اثر مینویسد: "تصویر پیامبر که صورت مبارکش با نقاب سپیدی پوشیده شده است، سوار بر بُراق و در میان خیل کروبیان - پانزده فرشته - نمایانده شده است و جبرئیل در حال راهنمایی، پیشاپیش بُراق در پرواز است. ترکیب بندی این اثر به صورت مارپیچی گسترده است که از پایین سمت راست کار شروع میشود و تا به فرشته قرار گرفته در پشت بُراق ختم میشود. در نقطه مرکزی و مرکز ثقل این مارپیچ، حضرت رسول سوار بر براق تصویر شده است که با انوار طلایی شعله ور گرداگرد حضرت و بُراق، تشخصی جداگانه یافته است. چنین شعلههایی گرداگرد سر جبرئیل نیز قرار گرفته است و در سینی و قندیلی نیز که در دست دو فرشته دیگر است دیده میشد، و فرشتگان به استثنای جبرئیل، همگی از این هاله تقدس عاریاند. ماه در پایین سمت راست آسمان نقاشی شده است و ابرهای سپید پیچان و انبوه، گرداگرد ماه را تا نیمه آسمان پوشانیدهاند و در آسمان بالای سر حضرت رسول، ستارههای متعدد طلایی رنگ دیده میشود".
آخرین مطالب