خودنگارگری: از رنسانس تا مدرنیته
در طول تاریخ هنر، خودنگارگری همواره یکی از موضوعات محبوب هنرمندان بوده است. در برخی از موارد، خودنگاره‌ها تنها تصاویر به جای مانده از چیره‌دست‌ترین نقاشان جهان است.
به گزارش گالری آنلاین، ایسنا به نقل از مدرن‌مت نوشت، خودنگارگری که فراتر از سبک خاصی است، در هر جنبش اصلی، از رنسانس ایتالیایی الهام گرفته تا دوره پست مدرن و معاصر، رایج بوده است.
با در نظر گرفتن این نکته که هنرمندانی همچون «رامبرانت»، «پیکاسو»، «فریدا کالو»، «نورمن راکول»، «کلود مونه» و «وینسنت ون‌گوگ» در این کار اهتمام می‌ورزیدند، محبوبیت خودنگاره را می‌توان دریافت. و اگرچه به نظر نمی‌رسد که هنرمندان قدیمی مانند «میکل آنژ» و «رافائل» وجه اشتراک قابل توجهی با هنرمندان مدرن مانند «اندی وارهول» و «یایویی کوساما» داشته باشند، اما علاقه به خلق خودنگاره درنهایت همه آن‌ها را به یک نقطه مشترک می‌رساند.
«اندی وارهول»
«اندی وارهول»، هنرمند آمریکایی و یکی از چهره‌های کلیدی جنبش «پاپ آرت» است که چندین اثر هنری معروف و محبوب را خلق کرده است. از مشهورترین آثار هنری او می‌توان به پرتره‌های چند رنگ و تکرارشده او اشاره کرد. «وارهول» که این خودنگاره را در سال ۱۹۶۶ خلق کرد، آثار هنری را با تصویر افراد مشهوری مانند «مرلین مونر» و «الیزابت تیلور» در همین سبک خلق کرده بود.
در سال ۲۰۲۲ میلادی پرتره «مریلین مونرو» اثر «اندی وارهول» به قیمت ۱۹۵ میلیون دلار فروخته شد و رکورد جدیدی برای هنر قرن بیستم و آثار هنرمندان آمریکایی رقم خورد.
«چاک کلوز»
«چاک کلوز» که یک هنرمند آمریکایی فوتورئالیست آمریکایی بود با پرتره‌های عکاسی بزرگ شهرت یافت. این هنرمند در سال ۱۹۶۸ میلادی خودنگاره رئال بزرگی را با عنوان «خودنگاره بزرگ» خلق کرد.
«لوسین فروید»
«انعکاس» (۱۹۸۵) که خودنگاره‌ای از «لوسین فروید» نقاش بریتانیایی است، سبک خاص این هنرمند را به خوبی به نمایش می‌گذارد. این تابلو نقاشی که در آن لایه‌های ضخیم رنگ مشهود است، نمایان‌گر سبک منحصربفرد «لوسین فروید» در خلق پرتره است.
«گرهارد ریشتر»
مجموعه بزرگ آثار هنری «گرهارد ریشتر»، هنرمند آلمانی به دلیل دربرگرفتن سبک‌های متنوع تحسین‌برانگیز است. او علاوه بر آثار انتزاعی، پرتره‌هایی نیز تولید می‌کند که اگرچه نقاشی شده‌اند، اما شبیه عکس‌های تار به نظر می‌رسند. یک نمونه مهم این سبک، تابلو Selbstportrait (۱۹۹۶) است که درحقیقت خودنگاره‌ای از «ریشتر» است که این هنرمند را حین نگاه کردن به زمین به تصویر می‌کشد.
«گرهارد ریشتر» به عنوان یکی از تاثیرگذارترین هنرمندان معاصر آلمانی و از گرانترین نقاشان زنده جهان شناخته می‌شود که رکورد حراجی‌ها را بارها شکسته است. هنرمندی که سبک انتزاعی را در زمره ارزشمندترین آثار جهان جای داد و آثارش را بر دیوار موزه‌ها و موسسات مطرح جهان می‌توان تماشا کرد. اگر قرار باشد فهرستی از مهم‌ترین هنرمندان معاصر آلمان و جهان را تهیه کنیم، بی‌شک «گردهارد ریشتر» را نمی‌توان از قلم انداخت، چراکه نام «ریشتر» بارها به فهرست گرانترین هنرمندان معاصر جهان راه یافته است. برای مثال، تابلو نقاشی «تصویر انتزاعی ۴ - ۸۰۹ » در سال ۲۰۱۲ به قیمت ۳۴.۲ میلیون دلار فروخته شد.
«یایویی کوساما»
«یایویی کوساما»، هنرمند خلاق ژاپنی است که یکی از محبوب‌ترین هنرمندان معاصر محسوب می‌شود. با اینکه آثار هنری چیدمان او شهرت بیشتری دارند، اما «کوساما» در نقاشی کردن نیز مهارت دارد. این خودنگاره که در سال ۲۰۱۰ با رنگ اکریلیک خلق شده است، پالت رنگ روشن «کوساما» و به کارگیری الگو را نشان می‌دهد.
«یایو کوساما» که در سال ۱۹۲۹ متولد شد، کار خود را از بیش از ۶۰ سال قبل آغاز کرد. با این حال، جهان فقط چند سال پیش با او آشنا شد. اکنون به نظر می‌رسد برگزاری نمایشگاه‌های متعددی در سراسر جهان، روش خوبی برای جبران زمان از دست رفته باشد. در سال ۲۰۱۷، «کوساما» یک موزه کامل را در توکیو افتتاح کرد که به آثار خال‌خالی او اختصاص داشت. «کوساما» خلق آثار هنری با مواد اولیه متفاوتی را تجربه کرده است و سبک‌های مختلفی از جمله سورئال و پاپ آرت را امتحان کرده است.
«یان وان آیک»
«وان آیک» در تابلو «پرتره آرنولفینی» که مشهورترین اثر هنری اوست، یک تاجر ثروتمند ایتالیایی و همسرش را به تصویر کشیده است. در نگاه اول این تابلو صرفا یک نقاشی ساده از پرتره دو نفر است، اما با نگاه دقیق‌تری به نقاشی می‌بینیم که انعکاس «وان آیک» در تابلوی مرکز نقاشی مشخص است.
«رافائل»
«مکتب آتن» که یک فرسکو مشهور از «رافائل» نقاش ایتالیایی رنسانس است، بیشتر به عنوان اثر هنری شناخته می‌شود که بزرگان فلسفه یونان باستان را به تصویر کشیده است. علاوه بر این شخصیت‌های بزرگ، چهره خود «رافائل» نیز در گوشه سمت چپ این نقاشی به چشم می‌خورد.
«رافائل سانتسیو» که بیشتر با نام «رافائل» شناخته می‌شود، امروزه در زمره نقاشان چیره‌دست قرار می‌گیرد. «رافائل» در سال ۱۴۸۳ چشم به جهان گشود. او هنر نقاشی کشیدن را از پدر خود که در آن زمان نقاش دربار «دوک اوربینو» بود آموخت. «رافائل» یکی از برترین طراحان در تاریخ هنر غرب به شمار می‌رود. او «کارتون»هایی (طراحی) را برای فرشینه و شیشه‌های رنگی طراحی کرد. او همچنین به عنوان معمار برجسته‌ای شناحته می‌شد. طراحی کلیسای «سن پیترو» واقع در «واتیکان» یکی از اثار کارنامه معماری اوست.
با اینکه «رافائل» در سن ۳۷ سالگی درگذشت، اما این معمار و نقاش ایتالیایی کارنامه پرباری را از خود به جای گذاشت.
«دیه‌گو ولاسکز»
تابلو نقاشی «ندیمه‌ها» که توسط «دیه‌گو ولاسکز» هنرمند عصر طلایی اسپانیا در سال ۱۶۵۶ میلادی خلق شد، دربار سلطنتی مادرید را به تصویر می‌کشد. ولاسکز با زیرکی خود را پشت سر «مارگاریتا» و خدمتکارانش به تصویر کشیده است. «ولاسکز» در این نقاشی درحالی دیده می‌شود که پالت و قلم‌موهایش را به دست دارد و در کنار سه‌پایه ایستاده است. «ندیمه‌ها» در کاخی واقع در مادرید خلق شد. اغلب اعضای دربار که در این تابلو نقاشی به همراه «مارگاریتا» و دو ندیمه ملکه به تصویر کشیده شده‌اند قابل شناسایی هستند. در این تابلو نقاشی همچنین خود «ولاسکز» درحالی که تابلو نقاشی بزرگی را نقاشی می‌کند و دو کوتوله، دیده می‌شود. نام زن و مردی که در پشت سر ایستاده‌اند و همچنین نام مردی که در خارج از اتاق بر روی پله‌ها ایستاده است نیز شناسایی شده است. در آینه نیز صورت «فیلیپ چهارم» و «ماریانا»ی اتریشی یعنی والدین دختربچه‌ای که در مرکز تابلو دیده می‌شود، نقاشی شده است. این دو درحال تماشای اتفاقی بودند که در اتاق می‌افتاد.
این نقاشی در ابعاد ۳۱۸ در ۲۷۶ سانتی‌متر خلق شده است.
«دیه‌گو ولاسکز» یکی از هنرمندان مهم اسپانیا و یکی از نقاشان برجسته «عصر طلایی اسپانیا» بود. این هنرمند که متولد «سویل» بود از همان دوران کودکی استعداد هنری خود را نشان داد. در سال ۱۶۲۲ میلادی، نقاش محبوب دربار پادشاه «فیلیپه چهارم» درگذشت و به «ولاسکز» که در آن زمان به اسم و رسمی رسیده بود، دستور داده شد که برای ورود به دربار اقدام کند و پرتره خلق کند. بعدها این هنرمند جوان در سال ۱۶۲۴ میلادی به مادرید نقل مکان کرد و به نقاش رسمی دربار تبدیل شد.